قوانین بیمه شخص ثالث
بیمه شخص ثالث یکی از پر مخاطب ترین نوع بیمه ای است که در کشور ما ارائه می شود که علت آن مربوط می شود به اجباری بودن بیمه شخص ثالث در بازار بیمه ایران و باید به این نکته توجه داشت در صورتی که وسیله نقلیه ای تحت پوشش این بیمه نباشد مسلما مشکلات و عواقب سنگینی را برای راننده در پی خواهد داشت. در این مقاله به بررسی قانون بیمه اجباری شخص ثالث در حوادث ناشی ازوسایل نقلیه مصوب 1395 می پردازیم. علاوه بر این در صورت نیاز به مشاوره در این خصوص می توانید با متخصصان گروه حقوقی جاستیتا در تماس باشید.
الزام رانندگان به دریافت بیمه شخص ثالث برای وسایل نقلیه
به موجب ماده 2 از قانون بیمه اجباری شخص ثالث در حوادث ناشی ازوسایل نقلیه: کلیه دارندگان وسایل نقلیه موضوع این قانون اعم از اینکه اشخاص حقیقی یا حقوقی باشند مکلفند وسایل نقلیه خود را در قبال خسارت بدنی و مالی که در اثر حوادث وسایل نقلیه مذکور به اشخاص ثالث وارد میشود حداقل به مقدار مندرج در ماده (۸) این قانون نزد شرکت بیمهای که مجوز فعالیت در این رشته را از بیمه مرکزی داشته باشد، بیمه کنند.
منظور از دارنده وسایل نقلیه مالک اصلی خودرو یا شخصی است که از آن استفاده می کند. برای مثال فرض کنید که شما مالک خودروی 405 هستید و آن را در اختیار شخص دیگری گذاشته تا با آن امرار معاش کند. در این قانون هر کدام از شما که خودروی مورد نظر را بیمه کنند، تکلیف از روی دوش دیگری برداشته می شود.
درست است که دارنده وسیله نقلیه در تحصیل بیمهنامه موضوع این قانون مسئولیت دارد اما این امرمانع از مسؤولیت شخصی که حادثه مربوط به او بوده نمیباشد و خسارت واردشده از محل بیمهنامه وسیله نقلیه مسبب حادثه پرداخت میگردد.
طرفین قرارداد بیمه شخص ثالث
بیمه گزار:
در بیمه شخص ثالث، مالک وسیله نقلیه شخص اول به شمار می آید که در اکثر بیمه نامه ها تحت عنوان بیمه گزار شناخته می شود.
بیمه گر:
شرکت بیمه است که متعهد به جبران هزینه ها طبق قرارداد است
شخص ثالث:
فرد زیان دیده در حوادث رانندگی است و که منظور غیر از راننده مقصر است. تمامی اشخاصی که در یک حادثه تصادف، زیان مالی و جانی می بینند تحت پوشش بیمه شخص ثالث قرار می گیرند و این بیمه هزینه های مربوط به درمان، فوت و خسارات وارد شده به اموال را جبران می کند. در اینگونه اتفاقات راننده مقصر هم می تواند از مزایای بیمه حوادث راننده استفاده کند. باید توجه داشت که بیمه حوادث راننده فقط و فقط زیان های جانی را به عهده می گیرد و در مقابل زیان های مالی هیچ گونه مسئولیتی ندارد.
محاسبه بیمه شخص ثالث
اساس تعیین حق بیمه شخص ثالث مبلغ تعیینشده برای دیه کامل یک مرد در ماه حرام است. قوه قضائیه هر سال میزان مشخصی را به عنوان حق دیه کامل در ماه حرام اعلام میکند. در سال 1402 دیه کامل در ماه حرام یک میلیارد و دویست میلیون تومان و در ماه غیر حرام 900 میلیون تومان تعیین شده است. در تقویم قمری چهار ماه ذیالقعده، ذیالحجه، محرم و رجب ماههای حرام به شمار میآیند. بدین ترتیب که اگر فوت ناشی از حادثه رانندگی در یکی از این چهار ماه رخ دهد میزان دیه یک میلیارد و دویست میلیون تومان و در باقی ماههای سال 900 میلیون تومان خواهد بود. به عبارتی دیه در این ماه ها تغلیظ می گردد.
نحوه جبران خسارت از سوی بیمه
در صورتی که حادثه ای رخ دهد که منجر به خسارت بدنی یا مالی برای شخص ثالث گردد دو حالت قابل تصور است:
االف– وسیله نقلیه دارای بیمه نامه باشد که در این صورت جبران خسارتهای واردشده در حدود مقررات بر عهده بیمهگر است. اگر در خصوص مطالبه خسارت، نیاز به طرح دعوی در دادگاه باشد، می بایست این دعوا را به طرفیت بیمهگر و مسبب حادثه طرح نمود. این حکم، نافی مسئولیتهای کیفری راننده مسبب حادثه نیست.
ب ـ وسیله نقلیه، فاقد بیمهنامه باشد و یا اینکه فقدان یا انقضای بیمهنامه، بطلان قرارداد بیمه، شناختهنشدن وسیله نقلیه مسبب حادثه، کسری پوشش بیمهنامه ناشی از افزایش مبلغ ریالی دیه یا تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکت بیمه یا صدور حکم توقف یا ورشکستگی بیمهگر باعث گردد که خسارات وارده قابل پرداخت نباشد، که در این صورت خسارتهای بدنی وارده توسط صندوقی به نام صندوق تامین خسارت های بدنی جبران میشود. در صورت نیاز به طرح دعوی در این خصوص نیز، زیاندیده یا قائممقام وی باید دعوی را علیه راننده مسبب حادثه و صندوق طرح میکند.
ضمانت اجرای نداشتن بیمه شخص ثالث
در صورتیکه خودرو، فاقد بیمهنامه بوده و وسیله نقلیه با اجازه قبلی مالک در اختیار راننده مسبب حادثه قرار گرفته باشد، در صورتیکه مالک، شخص حقوقی ای مثل شرکت باشد، به جزای نقدی معادل بیستدرصد و در صورتیکه مالک شخص حقیقی باشد به جزای نقدی معادل دهدرصد مجموع خسارات بدنی واردشده محکوم میشود.
تکلیف بیمه نامه پس از فروش خودرو
از تاریخ فروش و انتقال مالکیت وسیله نقلیه، کلیه حقوق و تعهدات ناشی از قرارداد بیمه شخص ثالث موضوع این قانون به انتقالگیرنده یا خریدار منتقل میشود و ایشان تا پایان مدت قرارداد بیمه، بیمهگذار محسوب میشود. اما در خصوص تخفیفات لازم به توضیح است که اگر تخفیفی به خاطر نداشتن حوادث منجر به خسارت در قرارداد بیمه اعمال شده باشد، متعلق به فروشنده و انتقالدهنده است و ایشان میتواند تخفیفات مذکور را بهوسیله نقلیه دیگر از همان نوع، که متعلق به خودش یا همسر، والدین یا فرزندانش باشد، منتقل کند
تکلیف بیمه نامه در صورت وارد یا خارج کردن خودرو از ایران
اگر دارندگان وسیله نقلیه موتوری زمینی که از خارج وارد ایران میشوند خارج از کشور وسیله نقلیه خود را در مقابل خساراتی که بر اثر حوادث ناشی از آن طبق بیمهنامهای که از طرف بیمه مرکزی معتبر شناخته میشود بیمه کرده باشند می توانند از همان بیمه در داخل کشور استفاده کنند اما اگر بیمه نکرده باشند، مکلفند هنگام ورود به مرز ایران وسیله نقلیه خود را در قبال خسارتهای بدنی و مالی حداقل به میزان دیه یک مرد مسلمان در ماه حرام بیمه کنند.
در مورد خارج کردن خودرو نیز، دارندگان وسیله نقلیه ایرانی که از کشور خارج میشوند موظفند هنگام خروج با پرداخت حق بیمه مربوط، وسیله نقلیه خود را در مقابل خساراتی که بر اثر حوادث نقلیه مذکور در خارج از کشور به اشخاص ثالث ایرانی وارد شود حداقل به میزان دیه یک مرد مسلمان در ماه حرام و دیه در ماه غیر حرام بیمه شخص ثالث کنند. در غیر اینصورت از تردد وسایل مزبور توسط مراجع ذیربط جلوگیری میشود.
در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص بیمه شخص ثالث، با وکلای مجرب گروه حقوقی جاستیتا در تماس باشید.